Shkruan: Dhurata Azemi-Ahmeti
Fëmijët deri në moshën 2 vjeçare zhvillohen me hapa shumë të shpejtë. Ata çdo ditë mësojnë gjëra të reja dhe manifestojnë reagime të ndryshme. Secili është unik dhe ka ritmin e tij të zhvillimit.
Karakteristikat e sjelljes:
Mosha 0-4 muajshe:
Fëmijët në këtë moshë fillojnë të shfaqin gradualisht aftësi komunikimi me botën që e rrethon, fëmiju fillon të gjejë knaqësi të madhe në gjestet dhe tingujt e të tjerëve, buzëqesh kur i flasim dhe bënë lëvizje trupore të ndryshme.
Mosha 4-8 muajshe
Fëmju pëpiqet të pëdorë objekte të ndryshme t’i fusë në gojë dhe poashtu fillon të lëshojë bashkëtingllore. Iu përgjigjet gjesteve te ndryshme.
Mosha 8 muajshe deri 1 vjeç
Në këtë moshë aftësitë sociale përmirësohen dhe fëmiju është shume më i shoqërueshëm, gjithashtu dhe afësitë imituese pëmirësohen shumë dhe kështu ata fillojnë të imitojnë sjelljet tona.
Mosha 1-2 vjeç
Zhvillimi i gjuhës dhe komunikimit ndihmon të menduarit kompleks si dhe të mësuarit, fëmijët fillojnë të kërkojnë më shumë liri, luajnë më shumë dhe u pëlqen të imitojnë fëmijët e tjerë por jo edhe të bashkohen në lojë me moshatarë.
Mosha 2-3 vjeç
Duhet te kontaktoni me një specialist të
shëndetit, nëse në moshën 36 muajshe fëmiju:
* Nuk flet fjalë me kuptim
* Nuk i kupton dhe zbaton komandat e thjeshta
* Nuk thotë emrin e tij/saj
* Nuk i pëlqen të luaj me fëmijët e tjerë
* Nuk bënë pytje
* Nuk qëndron për 3-4 min në një aktivtitet.
Mosha 3-4 vjeç
Në këtë moshë fëmju duhet të jetë në gjendje:
* T’u përgjigjet pyetjeve të thjeshta
* Të përdorë fjali për të komunikuar
* Të flase qartë
* Të dijë ngjyrat
* Të numërojë
* Të ndajë objektet sipas formës dhe ngjyrës
* Të kuptojë konceptin i njejtë/i ndryshëm
* Të merr komanda me tri instruksione.
Fëmijët në këtë moshë zakonisht bëjnë shumë pyetje, bëhen më socialë dhe të pavarur nga prindërit.
Mosha 4-5 vjeç
* Flet duke pëdorur më shumë fjali komplekse
* Di të numërojë deri në 10
* Emërton sakt 4 ngjyra dhe 3 forma
* Njeh disa shkronja dhe mund të arrijë të shkruajë emrin e tij
* Kupton më mirë kohën dhe aktivitetet ditore
* Është më i vëmendshëm
* Ndjek komada me më shumë kërkesa nga i rrituri
* Arrin të mësojë numër telefoni dhe adresën
Mosha 6 vjeç
* Flet në fjali të plota me 5 deri në 7 fjalë
* Kupton se disa fjalë kanë më shumë se një kuptim
* Kupton humorin dhe ironinë
* Fokusohet në një detyrë më shumë se 15 min
* Dallon anën e majtë dhe të djathtë
* Mëson të lexojë
* I pëlqen të tregojë se është i pavarur dhe se bënë gjëra të rrezikshme
* Përfshirja dhe krijimi i shoqërisë merr rëndësi më të madhe për ata.
Dhurata Azemi-Ahmeti është magjistër në psikologji